Batman İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

Batman'da Seracılık ve Bağcılık

BATMAN’DA SERACILIK
Tarımda bitkisel üretimi sürekli kılması, tarımsal işletmelerde görülen mevsimlik işgücü kullanımını düzenli ve sürekli hale getirmesi ve bu anlamda kırsal işsizliğe çözüm olabilme potansiyeli açısından önem ihtiva etmektedir. İlimizde kış mevsiminin ılıman olması,  seracılık faaliyetlerindeki ısıtma maliyetleri bakımından büyük avantaj oluşturmaktadır. İlimizde 2009 yılından itibaren ekili alan ve üretim miktarları açısından, seracılık faaliyetleri artış göstermiştir. Batman’da 2000 yılında 61 dekar olan sera alanı, 2019 yılında 317 dekara ulaşmıştır. Ancak Ülke genelindeki toplam sera alanı ile kıyaslandığında (690.000 dekar) bu alanda çalışmaların yoğunlaştırılması gerekliliği ortaya çıkmaktadır

İlimizde genellikle salatalık ve domates yetiştiriciliği yapılmaktadır.ilimizde zorköy,balpınar ve yeniköyde seracılık faaliyeti yapılmaktadır. ilimiz şartlarında 1 da’lık seradan 22 ton ürün elde edilebilir.
 
BATMAN’ DA BAĞCILIK
Batman’ da önemli tarımsal faaliyetlerden biri bağcılıktır. İlimizde en fazla bağ alanı ise yetiştirilen yöresel üzüm çeşitleri ile ünlü Gercüş İlçesinde bulunmaktadır. Batman’ da Toplam bağ alanı 61.940 dekar olmasına rağmen dönüm başına elde edilen ürün miktarı çok düşük kalmakta bu da yine marjinal maliyetleri arttırmaktadır. 

Üretilen yöresel üzüm çeşitleri mazrona, zeyti,  kırfok, beyzılhımam, sınceri, bınetati, devani, koher, tayfi, hılsık, kerküş,hasani vb.. En fazla yetiştirilen üzüm çeşidi mazrone üzümüdür. Yetiştirilen üzümler sofralık, kuru üzüm, pestil, cevizli sucuk ve pekmez olarak değerlendirilmekte olup bu ürünlerin işleneceği bir işletmenin ilimizde bulunmaması nedeniyle ciddi pazarlama sıkıntısı yaşanmaktadır. Üretilen ürünler mahalli pazarlarda değerlendirilmektedir. 

Batmanlı üreticiler bağcılık konusunda atadan gelen önemli bir tecrübeye sahip olmasına rağmen elde edilen ürün miktarlarının düşük olmasının da birtakım sebepleri vardır. Bunların başında bağlarda modernizasyona geçilememiş olması, geleneksel bir yöntem olan ve Goble terbiye şekli adı verilen ve modern bağcılıkta önerilmeyen terbiye şeklinin kullanılıyor olmasıdır. Bu sistemde sürgünlerin tutunacakları/bağlanacakları bir yer (tel) olmadığından kırılma ihtimali fazladır. Sürgünler kısa olduğu içinde fazla miktarda ürün almak mümkün değildir. Dekara ortalama verim 400 kg civarındadır. Ayrıca taban arazilerdeki böyle terbiye edilmiş bağlarda sık sık don tehlikesiyle karşılaşılmaktadır.

 Geleneksel bağcılığın yerine asmaların dallarının tutunacakları, iyi gelişebilecekleri, iyi ürün vermelerini sağlayacak ortamın hazırlanması yani Telli terbiye sistemli modern bağcılığa geçilmesi gerekmektedir. Batmanda son yıllarda Modern bağcılığı yaygınlaştırmak ve ekonomik değeri yüksek üzümler yetiştirilmesi amacıyla DBSKP  kapsamında Batman Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü tarafından “Telli Terbiye Sistemli Bağ” demonstrasyonları kurulmuştur. DBSKP, Kırsal Kalkınma Projesi ve GAP İdaresi tarafından yapılan projelerle Telli Terbiye Sistemli Bağ alanları yaygınlaştırılmaya çalışılmaktadır. Telli Terbiye Sistemli Bağların ilk kurulum masraflarının çok fazla olması nedeniyle  maddi durumları düşük olan yöre çiftçileri tarafından pek ilgi görmemektedir. Bu nedenle Batman İlinde Modern bağcılığı geliştirmek amacıyla devlet tarafından verilen hibe destek miktarları ve kredilerin arttırılması gerekmektedir.   Bu tarzda kurulan bağlarda ortalama verim dekar başına 1500-2000 kg olmaktadır. Yetiştirilen üzüm çeşitleri erkenci sofralık üzümler (Cardinal, Horoz Karası, Yalova İncisi, Trakya İlkeren vb.) olup pazar fiyatları yüksektir.